อนฺตคฺคาหิกาย ทิฏฺฐิยา ปญฺญาสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ ฯ ปุพฺพนฺตานุทิฏฺฐิยา อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ อปรนฺตานุทิฏฺฐิยา จตุจตฺตาลีสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ สญฺโญชนิกาย ทิฏฺฐิยา อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ อหนฺติ มานวินิพนฺธาย ทิฏฺฐิยา อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ มมนฺติ มานวินิพนฺธาย ทิฏฺฐิยา อฏฺฐารสหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตาย ทิฏฺฐิยา วีสติยา อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ โลกวาทปฏิสํยุตฺตาย ทิฏฺฐิยา อฏฺฐหิ อากาเรหิ อภินิเวโส โหติฯ ภวทิฏฺฐิยา เอเกน อากาเรน [เอกูนวีสติยา อากาเรน (สฺยา.)] อภินิเวโส โหติฯ วิภวทิฏฺฐิยา เอเกน อากาเรน อภินิเวโส โหติฯ

1. อสฺสาททิฏฺฐินิทฺเทโส

[128] อสฺสาททิฏฺฐิยา กตเมหิ ปญฺจติํสาย อากาเรหิ อภินิเวโส โหติ? ยํ รูปํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ, อยํ รูปสฺส อสฺสาโทติ – อภินิเวสปรามาโส ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น อสฺสาโท, อสฺสาโท น ทิฏฺฐิฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺโญ อสฺสาโทฯ ยา จ ทิฏฺฐิ โย จ อสฺสาโท – อยํ วุจฺจติ อสฺสาททิฏฺฐิฯ

อสฺสาททิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิ ทิฏฺฐิวิปตฺติฯ ตาย ทิฏฺฐิวิปตฺติยา สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ทิฏฺฐิวิปนฺโนฯ ทิฏฺฐิวิปนฺโน ปุคฺคโล น เสวิตพฺโพ น ภชิตพฺโพ น ปยิรุปาสิตพฺโพฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ทิฏฺฐิ หิสฺส ปาปิกาฯ โย ทิฏฺฐิยา ราโค [ยา ทิฏฺฐิ โย ราโค (สฺยา.)], โส น ทิฏฺฐิฯ ทิฏฺฐิ น ราโคฯ อญฺญา ทิฏฺฐิ, อญฺโญ ราโคฯ ยา จ ทิฏฺฐิ โย จ ราโค – อยํ วุจฺจติ ทิฏฺฐิราโคฯ ตาย จ ทิฏฺฐิยา เตน จ ราเคน สมนฺนาคโต ปุคฺคโล ทิฏฺฐิราครตฺโตฯ ทิฏฺฐิราครตฺเต ปุคฺคเล ทินฺนํ ทานํ น มหปฺผลํ โหติ น มหานิสํสํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ทิฏฺฐิ หิสฺส ปาปิกา อสฺสาททิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิฯ

มิจฺฉาทิฏฺฐิกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ทฺเวว คติโย – นิรโย วา ติรจฺฉานโยนิ วาฯ